Papier lijkt een eenvoudig product, maar er komt meer bij kijken dan je denkt. In deze blog lees je onder andere hoe papier geproduceerd wordt, welke eigenschappen papier heeft en hoe je een keuze maakt uit de juiste soort papier. Romijn Office Supply heeft een zeer ruime keuze in papier, we adviseren je er graag over.
Samenstelling papier
Papier wordt gemaakt van verschillende grondstoffen:
- vezels
- vulstoffen
- lijm
- water
Papier bestaat voor 70 tot 75% uit houtvezels. Houtvezels zijn kleine deeltjes hout die nog kleiner zijn dan houtsnippers. Dit is de basis van het papier. Daarnaast bestaat papier voor 15 tot 20% uit vulstoffen. De vulstoffen verbeteren de eigenschappen van het papier. Vulstoffen zorgen er bijvoorbeeld voor dat het papier beter te bedrukken of te beschrijven is. Voorbeelden van vulstoffen zijn krijt, talk of gips.
Papier bevat ongeveer 5% lijm. Dit zorgt ervoor dat de andere grondstoffen goed met elkaar binden. Voor de laatste 5% bestaat papier uit water. Hierdoor binden de vezels goed aan elkaar.
Papier kan gemaakt worden van naaldhout, loofhout en eucalyptushout. Loofhout en naaldhout hebben een lange vezel. Eucalyptushout groeit sneller en heeft dikkere vezels. Hierdoor wordt het papier dikker. Het lijkt daardoor zwaarder. 75 grams lijkt bijvoorbeeld wel 80 grams. Van tropisch hardhout kun je geen papier maken.
Productie papier
Voor de productie van papier worden eerst de bomen gekapt. Het hout wordt vermalen tot houtsnippers. Deze worden gewassen, gekookt, gebleekt en gedroogd. Je houdt dan een soort pulp over. De pulp wordt verdund en op een papierzeef gelegd. Door de zwaartekracht, stoom en vacuüm zakt het vochtgehalte van 99% naar 4%. Daarna komt het papier op grote rollen terecht. Op het eind van het proces worden er vellen van het juiste formaat gesneden.
Papiereigenschappen
Papier kan verschillende eigenschappen hebben. Het heeft bijvoorbeeld een bepaald gewicht of een bepaalde witheid. De volgende eigenschappen kun je tegenkomen:
- grammage
- looprichting
- witheid
- opaciteit
- gladheid (of ruwheid)
Datasheet
Bij een pak papier hoort een datasheet. Deze kun je opvragen bij de leverancier. De datasheet is een informatieblad met alle fysieke eigenschappen van het soort papier dat erbij hoort. Voor de gebruiker is vaak vooral het grammage en de witheid belangrijk. De getallen op de datasheet hebben een bepaalde tolerantie. Dat betekent dat de getallen een kleine afwijking kunnen hebben. Als er bijvoorbeeld staat dat de opaciteit 100% is, dan kan de opaciteit ook 99 of 101% zijn.
Papierformaten
Papier is verkrijgbaar in verschillende formaten. De meest voorkomende indeling is de A-reeks. Deze gaat van A0 tot en met A10. Soms gaat de reeks verder dan A10, maar tot en met A10 komt het meeste voor. Ongeveer 90% van het officegebruik is A4- en A3-formaat. Elke volgende stap in de A-reeks is de helft van het vorige formaat. A5 is bijvoorbeeld de helft van A4-formaat.
Papierdeformatie
Als papier vochtig wordt door een hoge luchtvochtigheid, dan kan het vervormen. Dit noem je papierdeformatie. Vaak gaat het papier krullen. Het papier kan ook golven (randgolf) of de randen kunnen samentrekken/opkrullen (randverkorting). Vervormd papier kan storingen veroorzaken in de printer.
Keuze soort papier
Hierbij zijn een aantal vragen belangrijk:
- Is het papier voor extern of intern gebruik?
- Voor welk doel wilt u het papier gebruiken? Bijvoorbeeld als flyer, poster, kopieerpapier, et cetera.
- Hoeveel wordt er geprint?
- Wilt u zwart-wit of in kleur printen?
- Welk soort printer gebruikt u? (Een laserprinter kan vooral grote hoeveelheden printen en een inkjetprinter geeft over het algemeen een mooiere kwaliteit.)
- Zijn milieucertificaten belangrijk voor u?
Naast deze vragen zal een aantal keuzes in de papiereigenschappen moeten maken:
- Welke witheid is gewenst?
- Welk grammage is gewenst?
- Welk printvolume is gewenst?
- Wil je papier met een Colorlok-logo?
Colorlok-logo
Bij papier met een Colorlok-logo wordt tijdens de productie een chemische stof toegevoegd aan het papier. Hierdoor hechten de kleurpigmenten beter aan het papier. Op papier met een Colorlok-logo kun je daarom veel mooier afdrukken. Het zorgt voor diepere kleuren, maar ook voor een dieper zwart. Dit papier is vooral geschikt voor inkjetprinters, maar kan ook gebruikt worden in laserprinters.
Soorten papier
Naast het ‘gewone’ witte papier, zijn er heel veel andere soorten papier. Je gebruikt deze papiersoorten voor verschillende doeleinden. Voorbeelden van andere soorten papier zijn gekleurd papier, plotterpapier en transferpapier.
Duurzaamheid
Tegenwoordig wordt duurzaamheid steeds belangrijker. Dat geldt ook voor papier. Met een aantal keuzes kun je op een duurzame manier papier gebruiken.
- Kies voor papier dat je goed kunt recyclen. Papier met houtvezels van goede kwaliteit kun je vaak beter recyclen.
- Kies voor papier van efficiënte boomsoorten. Dit betekent dat je papier kiest van boomsoorten waarmee je met minder hout meer papier kunt maken, bijvoorbeeld eucalyptushout. Deze bomen groeien namelijk veel sneller.
- Gebruik lichter papier voor dagelijks gebruik. Voor dagelijks gebruik kun je beter 75 grams dan 80 grams papier gebruiken. Hierdoor kun je evenveel afdrukken, maar produceer je minder afval.
- Recycle het papier. Zamel oud papier apart in op kantoor. Wist je dat papiervezels wel tot zeven keer hergebruikt kunnen worden? Het kan bijvoorbeeld verwerkt worden tot toiletpapier of karton.
Milieucertificaten
De meeste certificaten zeggen iets over hoe er met de bossen wordt omgegaan of iets over het productieproces.
PEFC
PEFC staat voor Pan European Forest Certification. Het staat voor duurzame bosbeheer. Dit betekent dat ze oerbossen in stand willen houden. Daarnaast nemen ze alleen de bomen die geschikt zijn voor de papierindustrie. Het is een initiatief van boseigenaren.
FSC
FSC staat voor Forest Stewardship Council. Ze doen aan duurzaam bosbeheer en onderhoud. Hun doelstelling is om illegale houtkap tegen te gaan. Daarnaast geeft het je zekerheid over de herkomst van de grondstoffen. FSC is, net als PEFC, één van de belangrijkste milieucertificaten.
EU ECO-label
Het EU ECO-label (EU Flower) is een Europees milieukeurmerk voor niet-eetbare producten en diensten. Het doel is om fabrikanten te stimuleren om producten te produceren die minder schadelijk zijn voor het milieu. Je komt dit keurmerk op veel papiersoorten tegen.
Recycled
Het Recycled-keurmerk is een Europees keurmerk. Het geeft aan dat bij de productie van papier voor 63% oud papier als grondstof is gebruikt.
Nordic Swan
Nordic Swan is een Scandinavisch keurmerk. Dit keurmerk kom je ook vaak in Nederland tegen. Bij dit keurmerk wordt gebleekt met waterstofperoxide in plaats van met chloor. Dit is minder slecht voor het milieu.
Der Blaue Engel
Der Blaue Engel is een Duits keurmerk. Papier met dit keurmerk is voor 100% uit oud papier gemaakt. De vezels die gebruikt worden komen voor minimaal 65% uit ingezamelde soorten kantoorpapier. Bij het behandelen van het oude papier mogen geen chloor en witmakers worden gebruikt.